انسان در برابر کوه اورست: روزهای مرگبار در صعود به قله
به دنبال انتشار فیلم داستانهای قهرمانانه ۳ بعدی ۶۵ میلیون دلاری در مورد اورست در روز جمعه، می خواهیم نگاهی بیاندازیم به برخی از داستانهای غم انگیز واقعی که در صعود به بالاترین نقطه دنیا رخ داده است.
از سال ۱۹۲۲ زمانی که نخستین تلاش برای رسیدن به اوج ۲۹۰۳۵ فوتی قله ثبت شد، کوه اورست بهترین نمونه مبارزه نوع بشر با دنیای اطرافش شده است. اما طبیعت به سادگی رام نمی شود و از آنجائیکه تجربه گروههای اعزامی اولیه تا حال بارها ثابت کرده است، اورست هم به هیچ وجه استثناء نیست. به همان اندازه که رسیدن به قله آن از میان مرتفع ترین نواحی زمین با باورهای ما از موفقیت و زبانی که برای واژه موفقیت به کار می بریم به هم پیچ خورده اند، خطرات آن هم می تواند درما هم احساس ضعف ایجاد کند و هم وقتی حتی در مقیاس زمین شناسی به آن نگاه می اندازیم مهم بودن خودمان را به ما یادآوری کند. از ۲۹ می سال ۱۹۵۳ که ادموند هیلاری و تنزینگ نورگی اولین نفراتی که با موفقیت به قله اورست رسیدند تا حال این کوه بیش از ۱۰۰۰۰ نفر را به سمت ارتفاعات خود کشیده است. اما در حالیکه پیشرفتهای تکنولوژی صعود را دست یافتنی تر کرده است فقط کمتر از نیمی از آنهایی که برای صعود تلاش کرده اند موفق شده اند. از میان آنها بیش از ۲۵۰ نفر زندگی خودشان را در کوه از دست داده اند.
ادموند هیلاری و تنزینگ نورگی نخستین افرادی بودند که در ۲۹ می سال ۱۹۵۳ با موفقیت به قله اورست رسیدند
فیلم داستانهای قهرمانانه ۳ بعدی ۶۵ میلیون دلاری کارگردانی به نام بالتازار کورماکور در مورد کوه اورست که در نپال معروف به ساگارماتا می باشد، هر درسی که دارد آنگونه که در این فیلم به تصویر کشیده است ما را اسیر خود می کند. این فیلم با بازی جیک گیلنهال، جیسون کلارک، جاش بورلین و مایکل کلی، روی یکی از مرگبارترین روزها در تاریخ این کوه یعنی ۱۰ می ۱۹۹۶ تمرکز می کند وقتی که چهار گروه مختلف از ملیتهای متفاوت وبا میزان تجربه های متفاوت در بالای کوه به هم ملحق می شوند. همینطور که اعضای گروههای اعزامی همزمان برای صعود تلاش می کردند پدیده تنگنا اتفاق می افتد و یورش ناگهانی بوران برف با دمایی پایین تر از ۴۰ درجه زیر صفر که خیلی ها را در قله به دام می اندازد، آنها را در پوششی از تاریکی برف دفن می کند. وقتی طوفان تمام می شود هشت نفر از آنها در اثر سرما می میرند و با رسیدن تعداد کشته شدگان اورست در آن ایام به ۱۲ نفر، تعداد کشته شدگان به بالاترین میزان خود تا آن زمان می رسد. جاناتان کراکور یکی از افرادی است که از این هفت خوان جان سالم به در برده است و پرفروش ترین کتاب او درسال ۱۹۹۷ به نام درون هوای رقیق نخستین حکایت حوادث آن روز شوم می باشد.
اخیرا در ۲۵ آپریل ۲۰۱۵ زلزله ای به مقیاس ۷٫۸ با وارد کردن خسارتی به قیمت جان ۷۰۰۰ نفر نپال را به لرزه در آورد. میان این فراد حدود ۱۹ نفر از گروه اعزامی بودند که در اردوگاه اصلی اورست جایی که در آن برای صعود به قله مشهور آماده می شدند، زیر بهمن دفن شدند. میزان تعداد جان باختگان، آن روز را برای اولین بار در طی بیش از ۴۰ سال مرگبارترین روز در تاریخ اورست کرده است که یادآوری این ایام موجب متوقف شدن اعزام گروههای دیگر شد.
یک حقیقت چشمگیر در مورد کشته شدگان آن روز این است که ۱۰ نفر از آن آدمها اعضای اقلیت شرپا، بومیان کوهپایه های جنوبی هیمالیا، بودند که برای برای گذراندن مشتریان عمدتا غربی خودشان از میان قسمتهای خطرناک کوه استخدام شده بودند. کمی بیش از یک سال قبل در ۱۸ آپریل ۲۰۱۴ یک فاجعه مشابه رخ داده بود وقتی که قطعه حجیمی از یخ به اندازه یک ساختمان چند طبقه یکدفعه کنده شد و روی آبشار یخی خطرناک کمبو افتاد و موجب انفجار بهمنی شد که ۱۶ نفر از شرپاها را که در گروه شبکه اکتشاف برای فیلم برداری از پرش با نخستین لباس بالدار پرواز استخدام شده بودند، به کام مرگ کشاند. به دنبال این اتفاق بسیاری از شرپاها دیگر قبول نکردند از کوه بالا بروند، هم به خاطر احترام به همکاران کشته شده خود و هم در اعتراض به شیوه های کاری استثمار گرانه ای که اغلب باعث می شد به یک راهنما یا باربر شرپایی که زندگی خودش را در یک گروه به خطر می انداخت برای چند روز دستمزدی کمتر از ۲۰۰۰ دلار پرداخت شود درحالیکه برای همین مدت یک راهنمای غربی شاید بیش از ۵۰۰۰۰ دلار دریافت می کرد.
به هر حال، اینگونه مخاطره های در نظر گرفته شده برای جامعه شرپاها چیز جدیدی نبود و ریشه تاریخی در سلطه جویی استعمارگونه داشت. در واقع اولین گروههای انگلیسی اعزامی به اورست شرپاها را به عنوان راهنما و باربر به خدمت می گرفتند تا کار کمرشکن حمل میزان حجیمی از وسایل آنها تا کوهستان را به عهده بگیرند و از همان اول بخش عمده این کار شاق را در برابر خشم کوهستان به عهده داشتند.
در ماه جون سال ۱۹۲۲ یک گروه صعود کننده انگلیسی که توسط چارلز بروس و کوه نوردی به نام جرج مالوری رهبری می شد تحت حمله بهمن قرار گرفت و ۹ شرپا را به درون یک شکاف عمیق کشید. دو نفر را زنده پیدا کردند و نجات دادند اما بقیه هلاک شدند و برخلاف تلاش زیادی که کردند هرگز صعود انجام نشد. دو سال بعد در تلاشی دوباره مالوری و شریک کوهنوردش آندره اروین در کوه ناپدید شدند. جسد مالوری پیدا نشد تا سال ۱۹۹۹ که یک گروه تحقیقاتی حمایت شده از طرف شبکه بی بی سی او را یافت. نتیجه بررسی کالبدشکافی مشخص کرد که مالوری احتمالا بر اثر سقوط مرده است و جسد ایروین هرگز پیدا نشد.
آندره ایروین و جرج مالوری در سال ۱۹۲۴ در کوه اورست ناپدید شدند
در سالهای اخیر با وجود نگرانی در خصوص ازدحام، آلودگی و اثرات شوم دگرگونی آب و هوای کوهستان که بسیاری از صعود کننده ها را به دنبال خود کشانده است، طبیعت شناسان و دانشمندان درخواست بسته شدن راه تردد انسان در اورست را داشته اند که صدای خواسته آنها را ادموند هیلاری منعکس کرده است کسی که پس از صعود تاریخی خود گفته است امیدوار است دولت نپال مسئله ” غیرفعال شدن چند ساله این کوه” را ارزیابی کند. با توجه به پشت گرمی اقتصادی این منطقه به جهانگردان کوهنورد و تمایل مداوم ثروتمندان برای پرداخت جهت ورود به اورست اقدام برای چنین ارزیابی به این زودی ها بعید به نظر می رسد. در آگوست سال ۲۰۱۵ تنها ماهها پس از رخداد بزرگترین جان باختگی در تاریخ این کوه، اورست به طور رسمی برای “ادامه کسب و کار” باز شد.
نوشته دیود بلاتی در ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۵ در بیوگرافی
مترجم: ترجمه آنلاین نویسنده، فرنگیس رحیق
با تشکر از مطلب خوبتون